اثر محلول پاشی سولفات روی و سالیسیلیک اسید بر برخی خصوصیات مورفولوژیکی، فیزیولوژیکی و عملکرد گلرنگ تحت تنش خشکی در شرایط گلدانی

به منظور بررسی اثر محلول¬پاشی سولفات¬ روی و سالیسیلیک ¬اسید بر خصوصیات مورفولوژیکی، فیزیولوژیکی و عملکرد گلرنگ رقم صفه تحت تنش خشکی، آزمایشی گلدانی به صورت فاکتوریل دو عاملی در قالب طرح بلوک¬های کامل تصادفی با چهار تکرار در گلخانه زراعت دانشگاه یاسوج، در سال 1391 انجام شد. عوامل مورد آزمایش شامل تنش خشکی در سه سطح 10 (شاهد)، 30 و60% تخلیه رطوبتی خاک، محلول¬پاشی در 5 تیمار، شامل یک سطح شاهد، سالیسیلیک ¬اسید در 3 سطح (5/0، 1 و 5/1 میلی¬مولار) و سولفات¬ روی (3 گرم در لیتر) بود. نتایج آزمایش نشان داد که برهم¬کنش تنش خشکی و محلول¬پاشی (سالیسیلیک¬اسید و سولفات¬روی) برای صفات کلروفیل a، کلروفیل کل، پرولین، پروتئین، گلایسین ¬بتائین برگ، تعداد طبق، تعداد طبق بارور، تعداد دانه در طبق، وزن هزار دانه و وزن دانه در بوته معنی¬دار و برای صفات کلروفیل b، ارتفاع گیاه، سطح برگ، کاروتنوئید، قندهای محلول، محتوای آب نسبی، تعداد برگ و فلورسانس کلروفیل غیر معنی¬دار بودند. در سطح تنش خشکی با 10% تخلیه رطوبتی بالاترین میزان پرولین برگ (39/6 میکرومول بر گرم وزن¬تر برگ) به محلول¬پاشی 1 میلی¬مولار سالیسیلیک¬اسید، بالاترین میزان پروتئین برگ (87/23 میکروگرم بر میلی¬گرم وزن¬تر برگ) و گلایسین بتائین (2/6 میکروگرم بر میلی¬گرم وزن تر برگ) به محلول¬پاشی 5/0 میلی¬مولار سالیسیلیک اسید، بالاترین تعداد دانه در طبق (5/35)، وزن هزار دانه (36 میلی گرم) و وزن دانه در بوته (57/2 گرم) به محلول¬پاشی سولفات روی (3 گرم در لیتر) تعلق داشت. در سطح تنش خشکی با 30% تخلیه رطوبتی بیشترین میزان پرولین (64/6 میکرومول بر گرم وزن تر برگ)، گلایسین ¬بتائین (67/7 میکروگرم بر میلی¬گرم وزن¬تر برگ) و پروتئین برگ (47/16 میکروگرم بر میلی¬گرم وزن تر برگ) به محلول¬پاشی 5/1 میلی¬مولار سالیسیلیک¬ اسید، بالاترین میزان وزن دانه در بوته (15/3 گرم) به محلول¬پاشی 5/0 میلی-مولار سالیسیلیک ¬اسید و بالاترین میزان تعداد دانه در طبق (5/34) و وزن هزار دانه (75/40) به محلول-پاشی سولفات روی تعلق داشت. در تنش خشکی با 60% تخلیه رطوبتی بالاترین میزان پرولین برگ (22/6 میکرومول بر گرم وزن¬تر برگ)، تعداد دانه در طبق (25/47) و وزن هزار دانه (5/28 میلی¬گرم) به محلول¬پاشی 5/1 میلی¬مولار سالیسیلیک¬اسید، بالاترین میزان پروتئین برگ (1/31 میکروگرم بر میلی-گرم وزن¬تر برگ) و وزن دانه در بوته (5/2 گرم) به محلول¬پاشی 5/0 میلی¬مولار سالیسیلیک ¬اسید و بالاترین میزان گلایسین بتائین (60/7 میکروگرم بر میلی¬گرم وزن تر برگ) به محلول¬پاشی 1 میلی¬مولار سالیسیلیک اسید تعلق داشت. با توجه به نتایج بدست آمده برای دستیابی به بیشترین تولید دانه در شرایط بدون تنش (10% تخلیه رطوبتی) محلول¬پاشی سولفات روی و در تنش خشکی با 30% و 60% تخلیه رطوبتی محلول¬پاشی 5/0 میلی¬مولار سالسسیلیک اسید پیشنهاد می¬گردد